Prolog jako początek książki? Sprawdź, jak go napisać, żeby porwać czytelników!
Książkę można rozpocząć na kilka różnych sposobów. Jednym z nich jest np. wprowadzenie emocjonującego dialogu, który od pierwszych stron wciągnie czytelnika w akcję. Inny polega na zaprezentowaniu tła historycznego lub malowniczego opisu miejsca akcji. Czasem pojawiają się reminiscencje, a niekiedy przeżycia głównego bohatera. Słowem – ilu pisarzy, tyle pomysłów na początek powieści. A najczęstszym z nich jest wykorzystanie prologu w książce. Jak go napisać? Z czego powinien się składać? Co musi zawierać? Na te pytania odpowiem w poniższym poradniku.
Jak napisać prolog? Posłuchaj odcinka podcastu
Odpowiedź na pytanie, co to prolog jest i jak go napisać do książki, znajdziesz również w jednym z odcinków podcastu Didaskalia Joanny Bagrij. Kliknij odtwarzacz, jeśli wolisz posłuchać, a nie poczytać, co mam do powiedzenia :).
Gdyby odtwarzacz się nie załadował, skorzystaj z linku: https://anchor.fm/jbagrij-pisarka/episodes/13–Jak-napisa-prolog-do-swojej-ksiki–Cykl-WarsztatPisarski-e1ui51g
Co to jest prolog? Definicja niemal słownikowa
Prolog to wprowadzenie do akcji powieści. Najczęściej opowiada o wydarzeniach, które miały miejsce przed rozpoczęciem zasadniczej fabuły książki. Jego celem jest wyjaśnienie czytelnikowi pewnych faktów, motywów i zdarzeń, wpływających na zachowanie bohaterów, sposobu działania zabójcy lub głównej postaci opowiadania. Stanowi względnie samodzielny element – po jego usunięciu powieść nie traci na wartości. Prolog w książce kryminalnej można potraktować jako wstęp do powieści, dzięki któremu autor wzbudza zainteresowanie czytelnika.
Sprawdź również, jak wymyślić tytuł książki.
Prologi w kryminałach przyjmują także postać:
- monologu zabójcy odkrywającego motywy, które pchają go do popełniania zbrodni,
- fragmentu akcji – punktu kulminacyjnego, pojawiającego się również w zasadniczej części powieści,
- historii z przeszłości wskazującej wydarzenia, które ukształtowały umysł zabójcy lub charakter głównych bohaterów.
Czy prolog to książka w książce?
Na kilku blogach spotkałam się z informacją, że prolog to w pewnym sensie dodatkowa, odrębna historia w książce. I ogólnie blogerzy nie polecają jego zastosowania, np. w powieściach fantasy czy obyczajowych. Wychodzą z założenia, że nie ma potrzeby tworzenia dodatkowej opowieści, która tylko może znużyć czytelnika. Cóż, może i prolog pełnił kiedyś taką funkcję, ale obecnie traktuje się go raczej jako wprowadzenie do klimatu i właściwej fabuły opowieści. W wielu kryminałach spotykam się z takim jego wykorzystaniem. Jak wspomniałam już wyżej, nie zawsze jest to mocno odrębna część książki.
Wyjaśniając, co znaczy prolog we współczesnej powieści, odpowiem następująco: to kilka pierwszych stron powieści, które w interesujący sposób prezentują czytelnikowi, o co będzie chodziło i co będzie się działo w książce. Historia opisywana w tym wstępnie musi więc stanowić część większej opowieści, którą obejmie cała fabuła powieści.
Sprawdź też, jak napisać epilog.
Co powinno znaleźć się w prologu?
Tak naprawdę nie ma żadnych wytycznych dotyczących tego, jaki powinien być prolog. Sposobów na jego skonstruowanie jest tyle, ile bestsellerowych powieści na rynku książki. Każdy autor ma nieco inny pomysł na wprowadzenie czytelnika do skonstruowanej fabuły. By intrygować i wzbudzać chęć do przeczytania kolejnej strony, warto skorzystać z poniższych podpowiedzi.
Jak napisać prolog do książki? 5 wskazówek
- Ogranicz liczbę stron w prologu – wstęp do książki nie powinien być zbyt długi. Ile słów musi mieć prolog, ile stron lub znaków? Cóż, tutaj ciężko odpowiedzieć precyzyjnie. Myślę, że 2-3 strony A5 pomieszczą wystarczającą liczbę zdań, dzięki którym przybliżysz czytelnikowi klimat swojej powieści. Sprawdź, jaka jest optymalna długość powieści.
- Bądź tajemniczy i nie zdradzaj tożsamości bohaterów – rozpoczynając pisanie książki, postaw na enigmatyczność, siłę niedopowiedzeń i sekretów. Opisz wydarzenia lub motywy, które doprowadziły do określonego zachowania bohaterów w taki sposób, aby nie wyjawić ich tożsamości. Dzięki temu czytelnik będzie miał szansę zabawić się w detektywa. Sprawdź, jak stworzyć bohatera książki.
- Pozostaw wskazówki do rozwikłania zagadki kryminalnej – w intrygującym prologu powinny znaleźć elementy, dzięki którym wnikliwy czytelnik rozwikła zagadkę kryminalną, zanim odkryjesz przed nim wszystkie karty. Te kluczowe wydarzenia lub postacie warto opisywać mimochodem, by sprawić wrażenie, że nie mają większego znaczenia i w ten sposób uśpić czujność odbiorców.
- Zagraj na emocjach i wyobraźni czytelnika – jeśli chcesz zaciekawić czytelnika, pisanie powieści rozpocznij od opisu nasyconego epitetami działającymi na wyobraźnię. Wzbudzaj poczucie strachu, obrzydzenia, grozy lub beztroski. Odwołuj się do wszystkich zmysłów – wzroku, zapachu, smaku, dotyku i słuchu. Co jeszcze zawiera prolog? To doskonałe miejsce na barwne opisy, których z kolei powinieneś unikać w zasadniczej części książki, aby za bardzo nie spowolnić akcji powieści. Miejsce akcji kryminału – sprawdź, gdzie je osadzić!
- Zastosuj inny styl, sposób narracji, język, formę literacką – prolog w książce to względnie niezależny element powieści, więc możesz pozwolić sobie na zastosowanie np. pierwszoosobowej narracji (gdy w książce użyłeś wszechwiedzącego narratora), niestylistycznego opisu przypominającego bełkot szaleńca lub wiersz. Oryginalny wstęp ma szansę wciągnięcia czytelnika w wir akcji.
Sprawdź, jakie są rodzaje narracji w kryminałach.
Jak zacząć pisać prolog?
Na początku przemyśl, jaką formę będzie miał prolog w Twojej książce. Odpowiednio osadź go w fabule, powiąż z główną historią. I potem masz kilka opcji do wyboru:
- Zaczynasz od napisania prologu jako pierwszego elementu swojej książki, niezależnie od tego, czy wydarzenia w nim przedstawione dzieją się wcześniej, czy później w stosunku do głównej fabuły powieści,
- Redagujesz prolog po zakończeniu pisania powieści,
- Przygotowujesz prolog w trakcie tworzenia głównej fabuły, w momencie wpadnięcia do głowy inspiracji do pisania.
Czy każda książka musi mieć prolog?
Nie, nie musi. Prolog to tylko jeden ze sposobów na rozpoczęcie książki. Równie dobrze można rozpocząć powieść od pierwszego rozdziału, który wprowadzi czytelnika w nurt wartkiej akcji.
Prolog – przykłady w powieściach kryminalnych
Jeśli interesuje Cię przykładowy prolog, odsyłam do moich książek. Fragmenty Oddechu Śmierci i Pogranicznika są dostępne w sieci bezpłatnie:
- Pogranicznik, plik PDF, przed korektą wydawcy,
- Darmowy fragment Oddechu Śmierci na Virtualo.
Intrygujący prolog to dobry sposób na początek książki!
Jestem zwolennikiem prologów. Lubię tę formę rozpoczęcia powieści i zawsze z niej korzystam. Jako czytelnik nigdy też jej nie opuszczam, gdy czytam książki kryminale. Zawsze w tym wstępnie można znaleźć coś, co da podpowiedź dotyczącą motywu przewodniego, sposobu działania mordercy czy elementów z przeszłości, którym trzeba się przyjrzeć, by rozwikłać zagadkę. Do kryminałów prolog sprawdza się idealnie, a ja z racji swojego przywiązania do tego gatunku, go po prostu rekomenduję 🙂 Oczywiście wiedząc, co to jest prolog w książce i jakie ma zastosowanie, możesz wybrać, czy chcesz go wprowadzić, czy też nie. Ważne, abyś dopasował początek do stylu, w którym pociągnięta zostanie cała akcja powieści.