Wydanie książki pod pseudonimem – czy warto ukryć swoje nazwisko? Pomyły na pseudonimy literackie

Aktualizacja: 15 listopada 2024

Chociaż pisarze nieco rzadziej przybierają pseudonimy artystyczne niż muzycy, malarze czy aktorzy, to chęć ukrycia się pod tajemniczym nickiem jest kusząca szczególnie dla początkujących twórców. Jednak czy warto pisać i wydawać książki pod fikcyjnym nazwiskiem? Jakie są plusy ukrycia się za pseudonimem pisarskim, a jakie minusy? Sprawdź, jak budować markę osobistą pisarza oraz jakie mam pomysły na to, jak wymyślić pseudonim literacki.

 

Jak wydać książkę pod pseudonimem? Podcast

Zachęcam do przesłuchania 24 odcinka podcastu Didaskalia Joanny Bagrij, w którym również opowiadam o wydaniu książki pod pseudonimem literackim.

Gdyby odtwarzacz się nie załadował, skorzystaj z linku: https://podcasters.spotify.com/pod/show/jbagrij-pisarka/episodes/24–Wydanie-ksiki-pod-pseudonimem-czy-pod-wasnym-nazwiskiem–Pomysy-na-pseudonimy-literackie-Cykl-zyciaPisarza-e2ech10

 

Czy można wydać książkę pod pseudonimem?

Jeśli zastanawiasz się, czy można wydać książkę anonimowo, posługując się pseudonimem literackim, to tak, można. Nie ma żadnych przeszkód, aby posługiwać się ksywką czy nickiem, publikując powieści. Bardzo często wydawcy na początku współpracy pytają o to, pod jakim nazwiskiem pisarz chce wydać swoją powieść. Jeśli twórca zdecyduje się na pseudonim pisarski, umowa wydawnicza zawiera odpowiednie zapisy zabezpieczające prawa autorskie. Należy jednak pamiętać, że wydawnictwo musi poznać nasze prawdziwe dane osobowe chociażby po to, aby potwierdzić tożsamość i przypilnować legalności podpisywanego kontraktu.

Sprawdź, jak wygląda wydanie książki krok po kroku.

Dlaczego twórcy decydują się na wydanie książki pod pseudonimem?

Ilu pisarzy, tyle może być powodów publikacji powieści po pseudonimem. Myślę, że do najczęstszych możemy zaliczyć m.in. poniższe argumenty.

 

Strach przed krytyką

Pisarze to wrażliwe dusze, a krytyka literacka może przyprawiać o palpitacje serca. Oczywiście pisanie książki pod pseudonimem nie sprawi, że ostre recenzje w ogóle się nie pojawią. Po prostu nie zostaną skierowane pod adresem naszego prawdziwego nazwiska, co może pomóc uporać się z opiniami recenzentów.

 

Wstyd przed własną twórczością

Czy można się wstydzić tego, co napisaliśmy? Można. Np. po latach wielu pisarzy dochodzi do wniosku, że ich pierwsze dzieła są „dziecinne”, „niedopracowane” czy „infantylne”. Publikacja pod pseudonimem literackim pozwala „ukryć” w naszej twórczości tego typu sytuacje.

 

Ucieczka przed krytyką najbliższych

Twórcy często obawiają się opinii najbliższego otoczenia. Nie przejmują się recenzjami krytyków, ale to, co pomyśli sobie o nich mama, babcia czy ciotka ze strony wujka od taty, z którą nie widziało się X lat, podcina skrzydła.

Chęć zmiany płci

Dyskryminacja płciowa zdarza się również na rynku książki. Np. ostatnio spotkałam się z opinią, że to panowie są najlepszymi twórcami kryminałów. I jak tu walczyć z takim mitem? Wymyślić męski pseudonim pisarski i pokazać światu, jak powieści kryminalne tworzy kobieta.

Sprawdź ranking polskich pisarzy kryminałów.

 

Ochrona tożsamości i prywatności

W dobie RODO, kradzieży tożsamości i stalkerów twórcy mogą obawiać się o swoje dane osobowe i ich niewłaściwe wykorzystanie. Dodatkowo mamy tutaj też kwestię ochrony prywatności. Chociaż fani lubią dowiedzieć się, gdzie mieszka, co je i ile dzieci ma ich ulubiony pisarz, on niekoniecznie może chcieć dzielić się takimi informacjami.

Sprawdź RODO dla blogerów.

 

Posiadanie „mało chwytliwego” nazwiska

Gwiazdy estrady przybierają pseudonim artystyczny głównie ze względu na to, aby mieć ładnie brzmiącą i zapadającą w pamięć „markę”. Takim samym powodem mogą kierować się pisarze.

 

 

Osobna „marka” dla zróżnicowanej twórczości

J.K. Rowling kojarzona jest oczywiście z literaturą fantastyczną. Chcąc spróbować innego gatunku (kryminału) i nie zrazić do nowej twórczości swoich fanów, posługiwała się pseudonimem pisarskim. Taką taktykę w marketingu można porównać do budowania osobnych marek dla odrębnych grup produktów produkowanych przez tę samą firmę.

 

Ucieczka przed krytyką „maszynowego pisania”

Są pisarze, którzy w ciągu roku potrafią napisać kilka powieści. Niestety, część czytelników ocenia taką twórczość jako maszynową, schematyczną, nieprzemyślaną. By uciec od tego stereotypu, niektórzy twórcy decydują się na pseudonim literacki. Tak np. zrobił Stephen King.

Sprawdź, jak przygotować plan powieści.

Pisanie i wydanie pod pseudonimem, czy może jednak własnym nazwiskiem?

To teraz zastanówmy się, dlaczego warto wydać książkę pod własnym nazwiskiem. Lista powodów również jest przekonująca.

• Kontakt z czytelnikami – oczywiście w dobie internetu i AI książkę wydaną pod pseudonimem można promować za pomocą np. fanpage’a fikcyjnej postaci, jednak na spotkaniach autorskich trzeba pokazać się osobiście. A co jeśli w gronie uczestników pojawi się nasz znajomy? Wtedy będziemy zmuszeni ujawnić swoją prawdziwą tożsamość, co może wiązać się z dodatkowym stresem.
• Zasięgi wśród znajomych, rodziny, bliskich – debiutantom bardzo ciężko przebić się na rynku książki. Siłę nazwiska można budować poprzez zainteresowanie swoją twórczością znajomych i kolegów z pracy. Te osoby z czystej ciekawości sięgną po książkę, by dowiedzieć się, co nam w duszy gra. A nuż widelec nasza twórczość im się spodoba i polecą ją dalej.
• Budowanie marki osobistej od samego początku swojej kariery – wielu pisarzy piszących pod pseudonimem ujawnia się po jakimś czasie. Gdy tak się dzieje, na rynku książki pojawia się nowe nazwisko, które może pozostać nierozpoznawane nawet przez dotychczasowych fanów twórcy.
• Pokazanie czytelnikom cząstki siebie – w kontekście marek bardzo dużo mówi się o ukazywaniu „ludzkiej twarzy firmy”. Jako pisarz sposobem bycia, przekonaniami, zdjęciami prezentującymi codzienne problemy możesz przekonać swoich odbiorców, by sięgnęli po Twoje książki.
• Bycie sobą – tworząc pseudonim literacki, powstaje jakaś nowa wersja Ciebie, alter ego, któremu chociażby dla czytelników, trzeba nadać jakiś kształt, wczuć się w rolę, przygotować biogram. Własne nazwisko na książce likwiduje ten problem i pozwala pozostać sobą.

Sprawdź, co robi pisarz, kiedy nie pisze książki.

 

Jak wymyślić pseudonim artystyczny? 10 pomysłów na zgrabne imię i nazwisko pisarskie

Zdecydowałeś się na wydanie książki pod pseudonimem, jednak nie wiesz jak nazwać swoje twórcze alter ego, jak stworzyć pseudonim artystyczny. Proces kreacji fikcyjnego imienia i nazwiska albo nicku można potraktować zupełnie tak samo jak generowanie nazwy firmy. Jest kilka zasad namingu, które sprawiają, że brand ma szansę stać się chwytliwy i popularny. Część z nich da się przenieść na pisarski personal branding. Oto kilka pomysłów na to, jak wymyślić pseudonim pisarski.

 

1. Postaw na prostotę, brak skomplikowania, łatwość zapamiętania. Nie wymyślaj imion i nazwisk, które sprawią czytelnikom trudność w przeczytaniu, wymowie lub zapamiętaniu. Jeśli chcesz w przyszłości zaistnieć na zagranicznym rynku, przemyśl też kwestię braku polskich liter. Upewnij się również, że stworzone nazwisko nie oznacza czegoś niekorzystnego w obcym języku.
2. Skorzystaj z przezwiska z dzieciństwa. Pomysł na pseudonim artystyczny możesz zaczerpnąć z tego, jak nazywali Cię Twoi rówieśnicy, znajomi, rodzice czy rodzeństwo. Oczywiście w tym przypadku nie pozostaniesz anonimowy dla swoich bliskich.
3. Sięgnij do mitologii lub podbierz imię czy nazwisko ulubionemu bohaterowi z filmu, książki, historii.
4. Zapożycz nazwisko rodowe swoich przodków.
5. Wybierz imię swojego najlepszego przyjaciela, które w dodatku Ci się podoba.
6. Zainspiruj się swoim innym hobby.
7. Zapoznaj się ze znaczeniem i pochodzeniem imion; wybierz takie, które do Ciebie pasuje.
8. Spróbuj zapisać swoje prawdziwe nazwisko lub imię od tyłu. Jeśli spełnia punkt nr 1, może stanowić dobry pomysł na pseudonim literacki.
9. Nie musisz pozostać „Polakiem”. Możesz stać się „zagranicznym” pisarzem.
10. Daj sobie czas do namysłu. Wymyśl kilka pseudonimów i oswajaj się z nimi. Wybierz ten, który po jakimś czasie najbardziej przypadnie Ci do gustu.

Wybór pseudonimu możemy omówić podczas konsultacji pisarskich. Sprawdź ofertę!

 

 

Generator pseudonimów artystycznych – kolejne źródło inspiracji

W sieci znajdziesz online’owe programy, w większości darmowe, które zaproponują Ci pseudonim artystyczny. Generator działa na zasadzie dobierania najczęściej losowych wyrazów, imion, nazw i zestawiania ich ze sobą. Niektóre tego typu aplikacje pozwalają na doprecyzowanie „kontekstu”, a w ten sposób mocniejsze spersonalizowanie pseudonimu.

 

Oto przykładowe generatory pseudonimów literackich oraz imion i nazwisk, nie wszystkie strony są poprawnie przetłumaczone na j. polski:

• https://generatorliczb.pl/generator-imion-nazwisk
• https://thestoryshack.com/pl/generatory/generator-pseudonimow/
• https://anytexteditor.com/pl/nickname-generator
• https://psycatgames.com/pl/name-generator/pen-name/.

 

O stworzenie pseudonimu pisarskiego możesz również poprosić wszechobecnego ostatnio wszędzie ChataGPT. Oto propozycje, które otrzymałam po wpisaniu swojego zapytania.

Pseudonim artystyczny – przykłady z ChataGPT

 

Jak widzisz, ChatGPT idzie na łatwiznę i przygotowuje dość infantylne propozycje, ale spróbuj inaczej przygotować zapytanie lub cisnąć go dalej o stworzenie kolejnych pomysłów na pseudonimy. Możesz także określić swój wiek, region, z którego pochodzisz itd. Potraktuj to jako test i zabawę. Możliwe, że za którymś razem pojawi się pseudonim literacki, który Ci się spodoba. Jak widzisz, po poprawce propozycje pseudonimów są już nieco lepsze.

Tworzenie pseudonimu przez ChatGPT – przykład

 

Sprawdź też temat AI a pisania książek.

 

Pseudonimy pisarzy polskich – pomysły z naszego rodzimego podwórka

Inspiracji na pseudonim literacki możesz także poszukiwać wśród fikcyjnych imion i nazwisk, którymi posługiwali się polscy twórcy. Jednym z najbardziej znanych jest Bolesław Prus używany przez Aleksandra Głowackiego, ale i współcześni autorzy korzystają z nicków i ksywek.

 

Przykładowe pseudonimy polskich pisarzy (najpierw nick, potem prawdziwe imię i nazwisko):

• Jan Waręż – Maria Konopnicka
• N. Haner – Katarzyna Nowakowska
• Ove Løgmansbø – Remigiusz Mróz
• Joanna Chmielewska – Irena Barbara Kuhn
• Bolesław Hertyński – Zbigniew Herbert
• Juliusz Polkowski – Henryk Sienkiewicz
• Jan Stożek – Adam Asnyk
• Andrzej Strug – Tadeusz Gałecki
• Jan Brzechwa – Jan Wiktor Lesman.

 

I okazuje się, że istnieje taka pozycja jak Słownik pseudonimów pisarzy polskich, w którym znajdziesz obszerną listę fikcyjnych imion, nazwisk i ksywek stosowanych przez polskich autorów książek. Pozycję możesz pobrać lub odczytać pod linkiem: https://rcin.org.pl/dlibra/doccontent?id=61631, ten słownik ma kilka wydań, udało mi się trafić na to z aktualizacją do 95 r.

 

Oryginalne pseudonimy pisarzy są najlepsze!

Pamiętaj, aby każdy pomysł na pseudonim pisarski sprawdzić pod kątem unikalności. Lepiej postawić na oryginalne pseudonimy, jedyne w swoim rodzaju imię i nazwisko, które czytelnikom będzie kojarzyło się tylko z Twoją twórczością.

Sprawdź porady dla początkujących pisarzy.

Pisanie pod pseudonimem nie wyklucza wydawania książek pod własnym nazwiskiem!

Jeśli kusi Cię, aby wydać książkę pod pseudonimem literackim, ale zastanawiasz się również, jak to może wpłynąć na Twoją karierę pisarską, nie musisz się tym aż tak zamartwiać. Wielu pisarzy po jakimś wyjawiło swoją prawdziwą tożsamość, a czytelnicy stopniowo przyzwyczajali się do prawdziwych danych osobowych. Część twórców tworzy również pod własnym oraz pod fikcyjnym nazwiskiem równocześnie. Niektórzy z kolei z czasem rezygnują z nadanego przez rodziców imienia, przybierając nick. Najważniejsze jest to, abyś Ty czuł się dobrze, rozwijając swoją twórczość. I jeśli będzie to oznaczało tworzenie pod pseudonimem, to Ok, możesz na zawsze pozostać anonimowy dla czytelników.