Konspekt książki – jak zebrać w całość zamysł na swoją powieść? Przykłady, porady i wskazówki

Aktualizacja: 11 sierpnia 2024

Konspekt książki jest jednym z elementów procesu pisarskiego. Pomaga w uporządkowaniu pomysłu na powieść, przygotowaniu bardziej dokładnego planu poszczególnych rozdziałów i wątków. Część pisarzy namiętnie go wykorzystuje, inni z niego rezygnują, a czasem wymagają go wydawnictwa podczas przesyłania propozycji wydawniczej. Co powinien zawierać i jaką mieć formę? Sprawdź porady i wskazówki, jak napisać konspekt swojej powieści, który ułatwi Ci znalezienie wydawcy i przyspieszy kolejne etapy pisania książki.

Jak napisać konspekt książki? Podcast!

O konspekcie książki opowiadam w jednym z odcinków podcastu Didaskalia Joanny Bagrij. Zapraszam do przesłuchania i poznania dodatkowych wskazówek na temat zebrania w całość i opisania swojej koncepcji na powieść.

Gdyby odtwarzacz się nie załadował, skorzystaj z linku: https://podcasters.spotify.com/pod/show/jbagrij-pisarka/episodes/31–Konspekt-ksiki–jak-zebra-koncepcj-powieci-w-cao–Cykl-zyciaPisarza-e2n2e90

Co to jest konspekt książki?

Konspekt książki to dokument, w którym opisujemy swój pomysł, zamysł, koncepcję na powieść czy opowiadanie. Jest to rozbudowany plan książki prezentujący, co będzie znajdowało się w poszczególnych rozdziałach, jak będzie przebiegała fabuła, gdzie dojdzie do punktu kulminacyjnego i jak cała historia się zakończy. Konspekt jest więc pewnego rodzaju streszczeniem, podsumowaniem książki i tego, co się w niej wydarzy. Można powiedzieć, że jest zapisem idei, która siedzi w głowie autora.

Ogółem konspekty stosuje się do przygotowania różnych form wypowiedzi – prezentacji, podcastu, przemówienia, rozprawki, pracy naukowej, wypracowania czy zajęć szkolnych. W sposób zorganizowany i uporządkowany pozwalają na zapoznanie się z ogólnym zarysem tematu, poznaniem wątków, argumentacji, kolejnych opisywanych kwestii. Pomagają w przygotowaniu danego materiału (np. książki), ułatwiają późniejsze przyswajanie i utrwalanie, zapamiętywanie informacji (tak jest w przypadku konspektu szkolenia), służą do całościowej oceny danego dzieła (z tej funkcji korzystają wydawnictwa).

Czy konspekt to spis treści?

Nie, konspekt książki nie jest spisem treści. To obszerniejszy, rozbudowany opis zagadnień i wątków, które zostaną poruszone w książce. Można go na spisie treści oprzeć, ale dodatkowo należy zaprezentować koncepcję na dany rozdział czy sekcję książki.

Sprawdź też, jak napisać książkę o swoim życiu.

Czy na podstawie konspektu książki wydawca podejmuje decyzję o współpracy z autorem?

Tak. Często na podstawie opisu książki wydawnictwa decydują się współpracę z danym autorem. Tak się często dzieje w przypadku pozycji naukowych i popularnonaukowych, poradników, książek o podróżach, dzienników – ogółem literatury faktu, w przypadku której sam opis zagadnień wystarczy, aby ocenić, czy dzieło będzie interesujące.

Jakie są zalety konspektu książki? Dlaczego warto go przygotować?

Przygotowanie konspektu książki nie jest obowiązkowe przed rozpoczęciem pisania, jednak zebranie pomysłu na powieść w całość przynosi wiele korzyści. Przede wszystkim:

• Konspekt powieści podobnie jak wspomniany wcześniej plan książki ułatwia pracę związaną z właściwym pisaniem. Kiedy zbierzesz sobie wszystkie wątki, bohaterów, przebieg fabuły, nie zastanawiasz się, co opisywać dalej. Po prostu zerkasz na swój zarys i piszesz,
• Dzięki temu zmniejszysz ryzyko wystąpienia syndromu pustej strony czy kryzysu pisarskiego,
• Konspekt można także wykorzystać jako bazę do książki. Skoro opisałeś już poszczególne rozdziały, niejako je streściłeś, wystarczy je po prostu rozbudować, opisać. W tym przypadku wykorzystanie konspektu będzie zbliżone do pisania książki metodą płatka śniegu,
• Masz gotowy dokument, który na etapie wysyłania propozycji wydawniczej może wymagać wydawca. Najczęściej wydawnictwa oczekują przesłania całej treści powieści, ale zdarzają się też takie, które oprócz tekstu proszą o konspekt,
• Po wydaniu książki, kiedy będziesz zabierać się za kolejną będącą częścią sagi, konspekt przypomni Ci najważniejsze wydarzenia z poprzedniej części, a Ty z łatwością wrócisz do stworzonej przez siebie fabuły.

Jak powinien wyglądać konspekt powieści? Przykładowe rodzaje

Konspekt książki nie ma ustrukturyzowanej struktury ani formy, można go skonstruować w zasadzie dowolnie. Warto jedynie dopasować jego postać do tego, kto będzie z niego korzystać – my czy wydawca.

• Jeśli my – tworzymy plan książki zupełnie swobodnie, ważne, abyśmy umieli się w nim rozeznać i aby pomógł nam w dalszych pracach pisarskich.
• Jeśli odbiorcą konspektu ma być wydawca – musimy zadbać o zrozumiały, jasny i klarowny przekaz. Nie możemy pozwolić sobie na skróty myślowe i zbyt luźną formę. W tym przypadku przygotowujemy zwięzłe streszczenie, opis swojej książki.

Sprawdź też, jak wydać książkę krok po kroku.

Rodzaje konspektów książek

• Szczegółowy vs. ogólny – możesz opisać każde wydarzenie, scenę, a nawet szkic dialogów pomiędzy bohaterami lub postawić na ogólny opis pomysłu na książkę. Wszystko zależy od tego, jak bardzo chcesz sprecyzować fabułę powieści na etapie koncepcyjnym. Żadna z tych form Cię jednak nie ogranicza – nawet mocno szczegółowy konspekt można na późniejszym etapie zmienić.
• Ramowy plan wydarzeń w podziale na rozdziały vs. mapa myśli – swoją koncepcję na książkę możesz opisać za pomocą mapy myśli, ja na przykład bardzo lubię tę formę. Nie nadaje się do wysłania wydawcy, ale podczas samego pisania w szybki sposób można wrócić do swoich przemyśleń i podążać za wcześniej ustaloną fabułą.
• Chronologiczny vs. tematyczny – najczęściej konspekty prezentują chronologiczny, wg kolejnych rozdziałów książki, przebieg wydarzeń. Jeśli jednak łatwiej opracować Ci poszczególne wątki, które dopiero później będziesz umieszczać w chronologii rozdziałów powieści, też tak możesz zrobić.
• Prosty a rozbudowany – zwięzły konspekt zawiera opis fabuły, a rozbudowany uwzględnia dodatkowe elementy, np. opis bohaterów, miejsca akcji, chronologię wydarzeń i oś przyczynowo-skutkową, materiały źródłowe itp.

Jak widzisz, masz sporo możliwości do wyboru. Jak wspomniałam, zawsze przemyśl cel konspektu książki i jego odbiorcę. Ma to być użyteczny dokument, dzięki któremu Ty albo wydawca z łatwością rozeznacie się w Twoim zamyśle literackim.

Co zawrzeć w konspekcie książki?

Pewnie już domyślasz się, że tego typu dokument powinien zawierać ramowy plan wydarzeń, opis fabuły powieści zaprezentowany w sposób ogólny lub szczegółowy. Co zawrzeć w konspekcie oprócz tego? Ja polecam uwzględnić m.in.:

• Tytuł książki,
• Planowany przebieg akcji, tytuły rozdziałów lub ich tematykę,
• Kreacje bohaterów,
• Rodzaj narracji i zabiegów stylistycznych (teraźniejszość i retrospekcje, narracja wszechwiedząca i jednoosobowa, dziennik mordercy/ofiary),
• Miejsce akcji,
• Źródła, z których będziesz czerpać informacje, materiały, na których będziesz bazować,
• Objętość powieści, długość książki.

Dodatkowo w konspekcie książki możesz także dodać:

• Datę zakończenia pisania książki, jeśli jesteś w trakcie pisania,
• Informację, czy planujesz napisać kolejne części,
• Główną ideę książki – do kogo ją kierujesz, kto jest jej odbiorcą, co ta książka ma zmienić w życiu czytelników,
• Swój pomysł na promocję,
• I wszystkie inne informacje, które uznasz za istotne.

Ile stron powinien mieć konspekt książki?

Tyle, ile potrzebujesz na opisanie swojego konceptu. Nie polecam jednak przygotowywać zbyt długich dokumentów, bo to na pisaniu książki masz się skupić. Myślę, że 10 stron A4 to całkowity maks.

Sprawdź, ile stron powinna mieć książka.

Czy istnieją wzory lub szablony konspektów powieści wymagane przez wydawnictwa?

Co do zasady wydawcy nie oczekują przygotowania konspektu książki według określonego szablonu czy schematu. Niektórzy nawet zaznaczają, że traktują go jako pierwsze spotkanie z twórczością autora, jego stylem, sposobem wypowiedzi. Przed wysłaniem propozycji wydawniczej sprawdź na stronie wydawnictwa, czy nie ma określonych wymagań co do formy, objętości tego typu dokumentów.

Jak napisać konspekt książki? Przykład

Przygotowałam dla Ciebie prosty przykład konspektu książki. W zasadzie jest to ogólny schemat, który możesz rozbudować na własne potrzeby.

Przykład konspektu książki – opowiadania dla dzieci

Tytuł roboczy książki: Jeż Numi i jego rowerowa przygoda

Rozdziały i plan wydarzeń:

1. Jeż Numi ma ochotę na 2 kółka – opis przemyśleń jeżyka, jak to zobaczył rowerzystę Zająca Kajtka i naszła go ochota na jazdę rowerem.
2. Mój pierwszy bicykl – opis poszukiwań roweru wśród znajomych i pozytywne zakończenie – Kret Marek oddaje Numiemu swój rower, z którego już nie korzysta.
3. Jeż Numi i jego wypadki w malinach – opis nauki jazdy na rowerze i wpadania w maliny, porażki, upadki, chwile zwątpienia.
4. Z górki na pazurki – przełamanie trudności jazdy na rowerze, opanowanie sztuki pedałowania i utrzymywania równowagi, radosne pędzenie na rowerze w stronę zachodzącego słońca.

Bohaterowie:

• Jeż Numi
• Zając Kajtek
• Kret Marek
• Jeżynka Malina dopingująca głównego bohatera

Miejsce akcji: las, w którym tętni metropolitalne życie

Dodatkowe informacje:

• Książka skierowana do dzieci, z morałem, że warto pokonywać trudności, nie poddawać się, dążyć do celu
• Objętość książki: do 10 stron
• Książka będzie ilustrowana pięknymi obrazkami

Czy trzeba mieć talent pisarski, by pisać doskonałe książki? Sprawdź!

Dodatkowe wskazówki do przykładu konspektu książki

Powyższy przykład skonstruowałam w bardzo prosty sposób.

• Kolejne kwestie rozpisałam od myślników, stosując równoważniki zdań i proste komunikaty.
• Ty oczywiście możesz wprowadzić bardziej rozbudowany opis, pełne, piękne zdania.
• Dodałam też dodatkowe elementy książki, jak informacje o bohaterach czy grupie odbiorców, nie skupiałam się na samym planie wydarzeń.
• Plan wydarzeń jest też bardzo uproszczony, bo i historia jest prosta. Przy beletrystyce zakres treści będzie bardziej rozbudowany, choć niekoniecznie musisz zawierać zdecydowanie więcej szczegółów dot. danego rozdziału. Ważne, aby zachować ogólną myśl i wskazać, jak będzie przebiegała fabuła.

Jak przygotować konspekt książki – podsumowanie

Konspekt książki jest luźną formą dokumentu, bez sztywnej struktury, który pomaga uporządkować i zaprezentować pomysł na książkę. Opisz w nim przebieg wydarzeń i spisz wszystkie najważniejsze informacje dot. Twojej powieści. Potraktuj go jak narzędzie, które ułatwi Ci pracę. A jeśli przygotowujesz go dla wydawnictwa, zadbaj o klarowność i konkrety, aby redaktor szybko zapoznał się z Twoją koncepcją na fabułę doskonałej książki.

Źródła i dodatkowe materiały:

• https://publikacje.edu.pl/konspekt-co-to-jest-i-jak-napisac-wskazowki-i-przyklady